De Goudspecialist, Groningen – Parels
- Wat is een parel?
- Het ontstaan van parels
- Zoetwater parels
- Akoya parels
- Zuidzee parels
- Tahiti parels
- Kwaliteit
- Imitatie of echt?
- Onderhoud
- Wist u dat?
1. Wat is een parel?
Een parel is een natuurproduct. Je kunt de zoetwater parel vinden in mossels in meren en rivieren. De zoutwater parel komt uit een oester uit de zee. Tegenwoordig komen natuurlijke parels bijna niet meer voor. Het is zelfs zo dat in het wild ongeveer 1 op de 15000 oesters een parel hebben. We hebben het eigenlijk altijd over cultivé (=gekweekte) parels.
Een parel is opgebouwd uit heel veel laagjes aragoniet, dit is een mineraal, een soort kalk, die aan elkaar gelijmd worden door de stof conchioline, dit is een eiwit. Hoe dunner deze laagjes hoe mooier en dieper de glans van de parel. Onderhoud is dan ook zeer belangrijk aangezien de “lijm” kan uitdrogen en dit ten koste gaat van de kleur en glans van de parel.
De hardheid van de parel is 2,5 – 5 op de schaal van Mohs. (De hardheidsschaal werd in 1812 uitgevonden door Friedrich Mohs, vandaar de naam Mohs) Even ter vergelijking: diamant heeft een hardheid van 10!
Hieronder een kaartje waarop je kunt zien waar de verschillende soorten vandaag komen
2. Het ontstaan van parels
Een parel ontstaat als reactie op een indringer in de schelp. De indringer word omsloten met parelmoer en word een parel.
Bij de zoetwater mossel word een stukje weefsel uit een andere mossel gebruikt als indringer. Dit kleine stukje groeit dan uit tot een parel. Dit zijn dan minder vaak perfect ronde parels omdat er geen kern is. Ze zijn dus door en door parelmoer.
Een zoetwater mossel produceert tussen de 20 – 60 parels per oogst. Het groeiproces gaat zeer langzaam, het kan wel 2 tot 5 jaar duren voordat er een volledige parel is gevormd. De groei van een zoetwater parel is ongeveer 2,5 mm per jaar.
Bij de zoutwater oester word altijd een ronde kern gebruikt om de parel te laten vormen. Er groeit dus een laagje parelmoer om een bolletje heen. Hierdoor zijn deze parels vaak mooi rond.
De zoutwater oester produceert 1- 2 parels per oogst. Dit verklaard gelijk het prijsverschil tussen zoet- en zout water parels.
3. Zoetwater parels
Zoetwater parels komen uit de mossel. Ze groeien met velen tegelijk in 1 schelp. Dit kan een oogst van wel 60 parels opleveren en daarom zijn ze relatief goedkoop.
Deze parel heeft geen kern. Er word een heel klein stukje weefsel uit een donor schelp gehaald, geplaatst en doordat de mossel zich aan dit stukje irriteert gaat hij de indringer omsluiten met parelmoer. Zo ontstaat een zoetwater parel.
Deze parels heb je in vele kleuren en vormen. Doordat er geen kern is ontstaat er vaak ook een grillige vorm. Ook deze parels worden tegenwoordig veel gebruikt is colliers of armbanden.
De kleur word aangebracht door middel van straling. Dit zorgt ervoor dat er een bepaalde kleur naar ontstaat. Het kan er dus niet afslijten. Als de parels geverfd worden kan dit wel.
Zoetwater parels worden vooral in China en Japan gekweekt.
4. Akoya parels
Akoya is de Japanse betekenis voor de oester Pinctada Martensii. Deze oester word maximaal 8cm groot.
De kleur varieert van zilverwit tot champagne en roze. Verder is het opvallend dat deze parelsoort vaak perfect rond is en een zeer mooie en diepe glans heeft.
Van alle zoutwaterparels zijn de Akoya parels gemiddeld het kleinst. Ze beginnen bij 3mm en groter dan 10mm komen ze zelden voor.
5. Zuidzee parels
Zuidzeeparels zijn er in twee varianten. Ze komen uit de oester Pinctada Maxima en dan heb je de Silver- lipped ( zilverrand) en de Gold- lipped (goudrand).
De zilverrand oester produceert witte en zilvergrijze parels. De oester kan zeer groot worden, tot wel 30cm in doorsnede. Hierdoor kan men dus ook grotere parels kweken. De gemiddelde grootte ligt tussen de 9 en 14 mm.
De goudrand oester produceert van lichtgele tot warm goudkleurige parels. Deze soort is iets kleiner, de schelp word maximaal 25cm. De parels zijn tussen de 8 en 13 mm.
De zuidzee parels worden in kleinere hoeveelheden op de markt gebracht en dat maakt ze natuurlijk exclusief. Ze zijn dan ook moeilijk verkrijgbaar in Nederland.
Helaas zijn er van de goudrand parels ook vervalsingen op de markt. Dit zijn dan gele parels die in laboratoria met een speciale behandeling goud gekleurd worden. Het is zeer moeilijk om deze vervalste parels van echt te onderscheiden. Ze behoren dan ook altijd met certificaat verkocht te worden.
6. Tahiti parels
Deze parel komt uit de oester Pinctada Margaritifera. Het bijzondere is dat deze oester zwarte parels maakt. De oester kan wel 30 cm doorsnede hebben en de parels zijn gemiddeld 8-14 mm groot. Meer dan 6 jaar zijn er nodig om een parel te vormen, en op een oogst van 2000 oesters zijn er slechts 10 parels van waardevolle kwaliteit. De kleur kan variëren van zwart en grijs tot blauw/ paars. De kostbaardere variant heeft een tweede kleur hierbij. Als je dus meerdere kleuren op een parel hebt word deze ‘Peacock’ (pauw) genoemd. Deze parel is zeldzaam en daardoor natuurlijk kostbaar.
7. Kwaliteit
De eerste stap bij het bepalen van de waarde en kwaliteit is het vaststellen van het type parel. De meest voorkomende parels zijn zoetwater, Akoya of Tahiti parel.
Parels worden beoordeelt op:
- Glans
- Grootte
- Vorm
- Kleur
- Weinig oneffenheden
- Dikte van de parelmoerlaag
Glans:
Het AAA-A Systeem.
Dit systeem waardeert de parels op een schaal van A t/m A+. AA en AAA is de hoogste gradatie voor een parel. Dit systeem wordt veel gebruikt bij zoetwater parels en zoutwater parels.
AAA: Is de hoogste kwaliteit voor een parel, deze parel is bijna zonder imperfecties. De oppervlakte heeft een hoge glans en op zijn minst is de pareloppervlakte voor 95% zonder imperfecties of groeiringen.
AA: Bij een parel van deze kwaliteit heeft de oppervlakte een hoge glans en op zijn minst is de pareloppervlakte voor 75% zonder imperfecties.
A+:De oppervlakte heeft een normale glans en zichtbare imperfecties zijn niet meer dan 60 %.
A: Een parel van deze kwaliteit heeft een minder hoge glans en de oppervlakte heeft op zijn minste 25% aan imperfecties.
Grootte:
Parels worden gemeten op basis van hun diameter in millimeters. De parelgrootte varieert van 1 millimeter tot Zuidzee parels van 20 mm. Als alle kwaliteitsfactoren gelijk zijn, dan zal de grootte van de parel de doorslag geven om de waarde ervan te bepalen. Een verschil van 1 mm kan een groot verschil in prijs betekenen. De gemiddelde parelgrootte is normaal tussen 6,5 en 7 mm.
Vorm:
Hieronder de verschillende vormen van parels:
Kleur:
Parels zijn er in vele kleuren, van wit tot zwart en elke tint daartussen. Van belang is het onderscheid tussen kleur en bijkleur. Bijvoorbeeld, sommige natuurlijke kleuren zijn wit, crème groen, aqua-blauw, goud en zwart.
Binnen elke kleurencategorie zijn er bijkleuren, subtiele variaties die verschijnen bij als het licht er op een bepaalde manier op schijnt.
Weinig oneffenheden:
In de wondere wereld van de parel geldt: hoe gladder en gaver de oppervlakte hoe hoger de waarde. Kleine punten, deukjes en scheurtjes op het oppervlakte verminderen die waarde.
Dikte van de parelmoerlaag:
De dikte van de parelmoer is een kwaliteitskenmerk alleen toegepast voor zoutwater parels. Dit kenmerk wordt niet gebruikt voor zoetwater parels omdat deze bestaan uit massief parelmoer.
8. Imitatie of echt?
- 2 parels tegen elkaar aan schuren, hierdoor ontstaat een fijn poeder. Als je daarna de parels schoonwrijft, zijn er geen beschadigingen zichtbaar.
- Over je tanden wrijven: dit voelt ruw aan en niet glad.
- Een echte parel weegt meer dan een imitatie parel.
- Een echte parel heeft mooie gladde boorgaten, een imitatie heeft randjes langs het boorgat waar het plastic is gesmolten.
- Echte parels passen zich aan aan de lichaamstemperatuur terwijl imitatie op kamertemperatuur blijft.
- Alleen de mooiste kwaliteit parel is perfect rond. Meestal zie je dat een parel een beetje ei-vormig is. Door het collier/ armband te rollen op een glad oppervlak zie je dat goed.
9. Onderhoud
Het is belangrijk om parels goed te behandelen en te onderhouden. Parels zijn kwetsbare edelstenen. Ga er zorgvuldig mee om voor behoud van dit sierraad.
Het organische materiaal wat de verschillende laagjes parelmoer bij elkaar houd kan uitdrogen, warmte voor langere tijd is funest voor de glans en kleur van de parel. Ook word het aangetast door zuren in allerlei chemicaliën zoals: zeep, parfum, cosmetica en haarproducten. Colliers moeten minstens een paar keer per jaar gedragen worden, het huidvet is goed tegen uitdroging.
Bij zeer regelmatig dragen is het raadzaam om het sierraad 1x per jaar opnieuw te laten knopen.
- Niet in de afwas, bad of douche
- Niet dragen bij transpirerende arbeid of sporten
- Vanwege het zachte oppervlak niet tussen andere juwelen bewaren, parels kunnen beschadigen!
- Regelmatig dragen voorkomt uitdrogen
10. Wist u dat?
- Parels zijn altijd een symbool geweest van rijkdom en dit zijn ze nog steeds.
- Parel is de geboortesteen voor Juni.
- Parels zijn juwelen voor de 30ste trouwdag.
- Parels verouderen binnen 100 jaar, de parelmoerlaagjes gaan dan afbladderen.
- De parel staat symbool voor zuiverheid, liefde en geluk.
- De parel laat de huid glanzen en werkt verkoelend in de zomer.
- De parel is een klassieker naast de jeans en het witte overhemd.
- De parel stimuleert de innerlijke groei en het besef van onze unieke mogelijkheden.
- De parel heeft een gunstige invloed op de zwangerschap & borstvoeding.
- De parel zorgt voor tevredenheid.